Het gaat ons lukken als we samenwerken
‘We zien de stip op de horizon, maar weten nog niet precies hoe we er moeten komen’, zei wethouder John Aarts in zijn openingswoord van de eerste MEA kennissessie van dit jaar op 23 maart bij Lawter. Hij sprak over de noodzakelijke energietransitie. ‘Er zijn nog wel beren op de weg, maar het gaat ons lukken, want je hoeft het niet alleen te doen’.
Lawter bespaart en verduurzaamt op de korte en lange termijn
We zijn deze zonnige middag te gast bij Lawter, een bedrijf dat wereldwijd opereert als toonaangevende leverancier van kleefstoffen. De Maastrichtse vestiging is de laatste 5 jaar druk bezig met energiebesparing en verduurzaming. Dit jaar komen er zonnepanelen op het dak. Lawter heeft ook een roadmap opgesteld om in de komende decennia gasverbruik af te bouwen. Het bedrijf heeft een eigen energiemanager die het proces begeleidt. Met forse energiekosten geen overbodige investering, vindt het bedrijf.
Zowel tijdens de Lawter-presentatie als ook uit de presentaties van Enexis en de Gebiedsgerichte Aanpak rond de pilot Beatrixhaven blijkt het van eminent belang dat actuele verbruiksdata en noodzakelijke capaciteit belangrijk zijn voor je eigen inzicht! Weet wat je als bedrijf verbruikt, waarvoor en op welk moment. Dat zorgt allereerst voor bewustzijn en zet aan tot verdere besparing. Het kan ook het startpunt zijn van een roadmap om richting 2030 en 2050 het bedrijf verder te verduurzamen. Lawter laat zien dat het op tal van plekken nog kan besparen, maar heeft met de actuele data ook een reëel beeld wat er in de toekomst nodig is. Op basis van de roadmap kunnen scenario’s uitgewerkt worden die passen bij de mogelijkheden van het bedrijf en dat beeld is nu vaak nog vertroebeld. Veel bedrijven vragen de maximale capaciteit aan bij de netbeheerder, terwijl ze die niet gebruiken. En dus geven ze, als ze op de Enexis-wachtlijst komen, een vertekend beeld van wat er echt nodig is.
Energiebehoefte en piekmomenten spreiden
Nick Kremer & Omar Karimian van netbeheerder Enexis vertellen over de inspanningen van Enexis om de huidige netcongestieproblemen te verkleinen door onder andere congestiemanagement. Dit kan door met bedrijven individuele afspraken te maken, waarbij het bedrijf een financiële vergoeding van Enexis ontvangt voor de mogelijkheid de capaciteit van het bedrijf tijdelijk te verlagen om zo ruimte te creëren op het net. Tevens kan bij meerdere bedrijven achter hetzelfde station gekeken worden naar de gelijktijdigheid van pieken om zo met Enexis en bedrijven onderling afspraken te maken deze piekmomenten beter te verdelen. Ook de inzet van batterijen op het net wordt besproken, hetgeen haalbaar is als dit netneutraal gebeurt. Vanuit de groepsdiscussie blijkt er interesse in het toepassen van batterij-opslag.
Batterijen kunnen ook een onderdeel zijn van een energiehub. Dit is een slim decentraal systeem waarmee je mogelijkheden creëert voor lokale afstemming rond lokale opwek, opslag en verbruik tussen een cluster van bedrijven. Met een dergelijke opzet kan netcongestie worden vermeden of opgelost, maar kunnen ook andere lokale energiebehoeften ingevuld worden (denk aan bijv. lokale laadinfra voor vrachtwagens). Om die reden is het belangrijk dat bedrijven onderling informatie over verbruik en de roadmap naar verduurzaming met elkaar delen.
Op dit moment doet Enexis ervaring op binnen drie energiehub-pilots. Wetgeving en bestaande contracten staan dergelijke oplossingen nu nog in de weg, maar er wordt hard gewerkt aan aanpassing van regels. Als voorbeeld wordt het binnenkort mogelijk de opbrengsten van je zonnepanelen als ondernemer direct door te geven aan je buurman.
Pilot gebiedsgerichte aanpak Beatrixhaven
Tijdens de MEA-bijeenkomst van december 2022 is de pilot Gebiedsgerichte Aanpak (GGA) aangekondigd, vanuit de gedachte dat gezamenlijkheid én een lokale aanpak de meest concrete resultaten opleveren voor de energietransitie. Inmiddels is een keuze gemaakt om die als pilot te gaan uitvoeren binnen de Beatrixhaven. De eerste stap die kwartiermaker Ron Bissels gaat zetten is om samen met een aantal grotere bedrijven op te halen wat er bij ze speelt en tegen welke uitdagingen ze aanlopen. Op basis daarvan worden de prioriteiten vastgesteld en wordt getoetst welke uitdagingen het meest kansrijk zijn om in pilotvorm op te pakken. Parallel daaraan worden álle bedrijven in de Beatrixhaven geïnformeerd en opgeroepen deel te nemen aan de pilot.
Het streven is dat bedrijven op industrieterrein Beatrixhaven een energiescan aangeboden krijgen. Samen met reeds bestaande data levert deze scan belangrijke informatie voor de inrichting van concrete oplossingen. Als voorbeeld voor de Maastrichtse pilot worden de ervaringen van de Stichting Duurzame Bedrijventerreinen Venlo gezien. Daar heeft Jacko D’Agnolo als projectmanager door gebruik van energiescan-data grote stappen gemaakt rond o.a. besparingen van het energieverbruik. Jacko zal zijn kennis en ervaring ook inzetten voor de pilot in de Beatrixhaven.
Afsluitende groepsopdracht
Uit de groepsopdracht rond het samen optrekken om concrete problemen op te lossen kwam een aantal zinvolle suggesties, waaronder:
- het delen van een batterij met de buren;
- vanuit de omgevingswet het mogelijk maken onbenutte grond voor batterijen;
- productiestops inplannen i.v.m. personeelskrapte;
- inzet op en delen van restwarmte;
- verzamelen van best practices.
En heel belangrijk: zet kleine, concrete stappen. Alleen zo komt de stip op de horizon stukje bij beetje dichterbij.
Lees de volledige presentatie van 23 maart 2023 terug:
